مرکبات به ترتیب اهمیت عبارتند از پرتقال، نارنگی، لیموشیرین، لیموترش، گرپ فروت، نارنج، دارابی، توسرخ و … . همهی آنها در پرههای زیاد زیرِ پوست و پُر هسته بودن مشترک هستند. در تمام آنها آب فراوان، اسانسهای معطر، ویتامین C، فیبرهای حلال در آب، آنتی اکسیدان و در نوع رسیدهی آنها قندهای مغذی وجود دارد.
در میان انواع مرکبات پرتقال، لیموشیرین و نارنگی متداولترین و در دسترسترین آنها هستند. در پرتقال ویتامینهای C، A، B، آهن، فسفر و کلسیم فراوان و محرکهای مفیدِ ضد خستگی و افسردگی وجود داشته و به همین دلیل باعث تقویت ذهن نیز میشود. نوشیدن روزانه یک لیوان آب پرتقال به تقویت مو، ناخن، پوست و جلوگیری از کمخونی کمک میکند. رنگدانههای موجود در آن مقاومت پوست را در مقابل اشعههای مضر نور خورشید بالا میبرد. آب تمام مرکبات ضد عطش، ضد سرماخوردگی و در عین حال گرمکنندهی بدن است و بهترین زمان مصرف آنها صبح پیش از صبحانه یا با صبحانه است.
مرکبات به خصوص لیموترش، نارنج و گرپ فروت ضد قند و کلسترولِ بد هستند و به میزانِ ترش و اسیدی بودنِ آنها محرک و سوزانندهی ذرات و رسوبات قند و چربی هستند. پرتقال و نارنگی ترش نیز همین خاصیت را دارند، درحالیکه رسیده و شیرین آنها انرژیدهنده و یک مکمل خوب غذایی است. لیموشیرین و گرپ فروت، پاککننده و تقویتکنندهی کبد و کلیه و تا اندازهای آرامبخش هستند. لیموشیرین شادابکنندهی ذهن و ضد تخمیر معده است، همچنین باعث حفظ کلسیم میشود و در مواقع زکام و گلو درد مفید است. آب پرتقال ضد سم است و مصرف روزانهی آن باعث بالا رفتن مقاومت بدن میشود همچنین مقاومت پوست را در مقابل اشعههای مضر خورشید بالا میبرد.
موارد احتیاط:
– آب مرکبات به خصوص مرکبات ترش را حتیالامکان عصر و شب میل نکنید مگر اینکه بخواهید آن شب دیرتر بخوابید زیرا ویتامین C موجود در آنها در برخی بدنها (تیپهای سودایی) مانند قهوه و چای پررنگ عمل میکند. به همین دلیل بهترین زمان مصرف آن صبح پیش یا همراه صبحانه است.
– مرکبات را با شیر و ماست نخورید.
– کسانیکه فشار خون پایین دارند و معمولا دست و پا و پوستشان سرد است زمانی که مرکبات ترش مزه را میخورند غذای آنها باید غنی از پروتئین، چربی و مواد قندی و نشاستهای باشد همچنین باید فعالیت بدنی و ورزش را در برنامهی خود بیاورند در غیر این صورت انرژی حیاتیِ آنها رو به کاستی میرود.
– مصرف زیاد آب پرتقال تا روزی بیش از یک لیوان احتمال ابتلا به نقرس را زیاد میکند.
نوشته: مسعود مهدویپور
دی 92