خالی کردن ذهن برای شروع دوره پرانایاما و پروژه‌های بزرگ در زندگی

این مطلب برای افرادی است که برای انجام کار خلاق و مهمی در زندگی می‌کوشند. با استفاده از این نکات می‌توانید خود را روی سکوی پرش به سمت ایده‌تان قرار دهید. همچنین شرکت‌کنندگان در دوره‌ پرانایاما می‌پرسند “در مدتی که به شروع دوره مانده چه کارهایی می‌توانیم انجام دهیم که برای دوره آمادگی بیشتری داشته باشیم”. می‌توانید کارهای مهمی انجام دهید که تاثیر دوره بر شما به‌طور تصاعدی زیادتر شود.

تمرین‌های این دوره روی سه بعد وجودی ما تاثیرگذار است: 1- ذهن؛ چون توانایی‌های ذهن را ارتقا می‌دهد. 2- جسم؛ از راه رعایت رژیم غذایی. 3- زمانی که در زندگی برای خود صرف می‌کنیم.

انجام کارهای عقب افتاده

برای ذهن به این صورت می‌توانید آمادگی ایجاد کنید که همین الان نگاهی به زندگی خود داشته باشید یعنی محل زندگی، خانه، کار، ماشین، اوضاع سلامتی و … و ببینید چه کارهای عقب افتاده‌ای دارید. مثلا هر بار درِ کمد لباس را باز می‌کنید به خود می‌گویید که هنوز لباس‌های زمستانی را در چمدان نگذاشته‌ام و لباس‌های تابستانی را بیرون نیاورده‌ام. یا هنگام روشن کردن ماشین صدای ناگواری می‌شنوید و به خود می‌گویید باید ماشین را برای تنظیم موتور ببرم. می‌خواهید در قفسه‌ی آشپزخانه ظرفی را از پشت ظرف‌های متعدد پیدا کنید و باید انرژی زیادی برای پیدا کردن آن صرف کنید. می‌خواهید غذا بجوید و متوجه مشکلی در دندان می‌شوید و با زمزمه‌ی درونی به خود می‌گویید هنوز از دندان‌پزشک وقت نگرفتم.

حتما متوجه شده‌اید که شخص در این موارد با خود زمزمه‌ی درونی دارد، آن‌هم نه زمزمه‌ی خوب، زمزمه‌ای که نوعی عناد یا ملامت به خود در آن وجود دارد که من این کار را انجام ندادم. خودِ موضوع یعنی کمد لباس، قفسه‌ی آشپزخانه، ماشین و دندان مهم نیستند بلکه ذهنِ ما باید فضای گفتگوهای درونی خیلی بهتر و سازنده‌تر از این‌ها باشد. ما باید ذهن‌ را به‌گونه‌ای تربیت کنیم که بتواند طرح‌های آتی زندگی را زمزمه و مرور کند نه هر بار که می‌خواهیم کاری انجام دهیم ملامتی از خود بشنویم.

خالی شدن برای پذیرش فایل‌ها و ایده‌های جدیدِ زندگی و شروع دوره پرانایاما

حال چه کاری می‌توان انجام داد؟ در این مدت کارهای عقب افتاده را انجام دهید. از دندان‌پزشک وقت بگیرید، لباس‌ها را جابه‌جا کنید، قفسه‌های آشپزخانه را تمیز و مرتب کنید، مواد اضافه و فاسدشدنی را از خانه دور کنید و حتی لباس‌هایی که سال‌هاست نپوشیده‌اید را ببخشید. می‌دانم که بارها نمونه‌ی این تجربه‌ها را در زندگی داشته‌اید و هر بار این کارها در زندگی انجام می‌شود، حس می‌کنید چه بخش بزرگی از ذهن‌ آزاد و خالی می‌شود.

این خالی شدن برای پذیرش فایل‌ها و ایده‌های جدیدِ زندگی است. اگر ذهن پر باشد همه چیز را دفع می‌کند. نه به‌صورت آگاهانه و هوشمندانه. مثلا به شما شرکت در یک دوره‌ی تمرین‌های تنفسی یوگا (پرانایاما) پیشنهاد می‌شود اما فوری این زمزمه‌ی درونی برای شما شروع به خواندن می‌کند که من کارهای خیلی مهم‌تری در زندگی دارم. وقتی اینقدر گرفتاری‌های ارتباطی دارم و با خودش سر جنگ دارم چه وقت یادگیری تمرین‎‌های تنفسی است. این‌ کارها مربوط به افرادِ از خود بی خبر و مرفه است. به این صورت پیشنهادهای سازنده را رد می‌کنید.

در این مدت ابتدا تمام زمزمه‌های درونی‌ که مربوط به کارهای عقب افتاده است را بنویسید. به آن‌ها برنامه دهید و هرچه زودتر اجرا کنید. سپس به فضاهای نو و آماده‌ی خلاقیت‌های جدیدِ ذهن که صد درصد به‌وجود می‌آید، آگاه باشید.

آگاهی به آنچه می‌خوریم

برای بدن چه کنیم؟ چون بخش بزرگی از دوره پرانایاما مربوط به سلامت بدن است و ما از راه تغذیه وارد می‌شویم. لازم است در این مدت به هر آنچه می‌خورید و می‌آشامید آگاه باشید. به این صورت که از خود بپرسید آیا الان این تکه‌ی شیرینی یا نوشیدنی یا غذای جامدِ مابین دو وعده غذا را که می‌خورم، بدنم لازم دارد یا خیر.

ضمن جویدن از خود بپرسید آیا من به این ماده‌ی غذایی نیاز دارم؟ هنگام میل کردن غذا به خود کاملا آگاه باشید. به‌خصوص مواقعی که خیلی گرسنه هستید یا زمانی‌که به جایی می‌رسید و سفره‌ی فوق‌العاده‌ای با انواع و اقسام غذاهای فریبنده وجود دارد. وقتی در حال ‌چشیدن و میل کردن آن‌ها هستید از خود سوال کنید آیا من به این همه ماده‌ی غذایی نیاز دارم؟ آیا یک نوع عادت و کمبود شعف از مسائل واقعی زندگی است که می‌خواهم با این مواد غذایی آن کمبود را جبران کنم؟

اختصاص دادن زمانی در شبانه روز برای خود

تمرین سوم این است که وقتی را در شبانه‌روز به خود اختصاص ‌دهیم. یک فرد پر شور و سالم یعنی کسی‌که زندگی را دوست دارد، این اوقات را دارد. هنگامی‌که صبح از خواب بیدار می‌شود بلافاصله صبحانه نمی‌خورد یا از خانه بیرون نمی‌رود. کاری برای خودش انجام می‌دهد مانند ورزش، نیایش، خلوت کردن با خود یا پیاده‌روی و … . همین‌طور عصر که از سر کار برمی‌گردد.

می‌دانید کدام زمان‌ها مهم هستند؟ دو نقطه‌ی عطف در بیست و چهار ساعت شبانه‌روز. یکی صبح بعد از استراحت و پیش از مشغول شدن به کارهای روزانه و دوم عصر در فاصله زمانی بعد از کار روزانه و پیش از استراحت شبانه. این دو نوبت را باید برای خود داشته باشیم. دوره هم به همین شکل است یعنی در این دو نوبت به انجام تمرین‎‌های بدنی و تنفسی می‌پردازیم.

درست کردن قالب برای محتوا و شروع دوره پرانایاما

الزامی نیست اما اگر خواستید برای آمادگی بیشتر از همین امشب یا فردا صبح این دو نوبت را از لحاظ زمانی در زندگی بیست و چهار ساعت خود مجزا کنید. ظرفش را بسازید و قالبی درست کنید که بعدا محتوا را در آن قرار دهید. در طول دوره گفته می‌شود که صبح و عصر چه تمرین‌هایی و چه مدت زمان انجام دهید. از اکنون می‌توانید برای آمادگی صبح‌ها پس از بیدار شدن مدت زمانی حدود چهل دقیقه را خالی بگذارید. پیاده‌روی یا نرمش سوئدی کنید یا از خودتان و امیال و آرزوها، گذشته یا زمان حال بنویسید. موضوعِ پیاده‌روی، نرمش سوئدی یا نوشتن مهم نیست، موضوع این است که شما فضاهای ذهن را که مرتب توسط رویدادهای بیرون که خارج از اختیار شماست، شکار می‌شود برای اولین بار به تور می‌اندازید و در اختیار خود می‌آورید.

پس از شروع دوره پرانایاما و آموزش اولین تمرین، این فضا آن‌را مانند یک بذر در زمین خود می‌پذیرد. جوانه می‌زند و رشد می‌کند. اکنون این فضا خالی است. این الزام دوره نیست و می‌توانید انتخاب کنید. کسانی‌که این انتخاب فوق‌العاده را انجام می‌دهند اثر دوره تصاعدی می‌شود.

همانطور که گفته شد این تمرین‌ها فقط برای کسانی‌که می‌خواهند در دوره‌‌ی پرانایاما شرکت کنند، نیست. می‌توانید از این سه تمرین برای فضای خلاقِ هر کار مهمی که می‌خواهید در زندگی انجام دهید و برای آن می‌کوشید، استفاده کنید و خود را روی سکوی پرش به سمت ایده‌تان قرار دهید.

نوشته: مسعود مهدوی‌پور
بهار 1400