پرانایاما، مقالات آموزشی
چرا انجام آساناهای یوگا باید قبل از پرانایاما باشد؟
اسفند
ضرورت انجام آساناهای یوگا
آساناهای یوگا که در مقاله پرانایاما گفته شد، به‌طور مستقیم روی ستون فقرات و مراکز عصبی مربوط به آن (chakras) اثر می‌گذارند. انجام این وضعیت‌ها در حالت تمرکز فکر و با حواس جمع، موجب می‌شود که انرژی حیاتی یا پرانا در سلول‌ها تولید شود. در بخش‌های مختلف بدن به حرکت بیفتد و خودبه‌خود بافت‌ها و نسوج، سرشار از این انرژی زندگی‌دهنده شود. ازطرفی با انجام شاواسانا، مازاد این انرژی جان‌بخش، در ستون فقرات و نخاع و سرانجام در چاکراها ذخیره می‌شود.
در اینجا باید با این حقیقت پرانایی آشنا شویم که در حالت تمرکز فکر و آرامش درونی، انرژی حیاتی مازاد بر احتیاج دستگاه‌های بدن، در کانال اصلی اعصاب یا نخاع ذخیره می‌شود، درحالی‌که در هیجان‌های عصبی و ناآرامی‌های ذهنی و احساسی و پرش افکار، همین انرژی زندگی‌بخش نقش مخرب پیدا می‌کند و تحت تاثیر افکار و امیال بیمارگونه، بدون اینکه هدف و جهت خاصی در آن وجود داشته باشد، در دست‌ها و پوست و اعضای بی‌ربط بدن، مانند امواج سرگردانی که افسار آن متصل به افکار ناآرام است، پرسه زنان حرکت می‌کند.
تاثیر انجام آساناها
انجام آساناهای اصلی یوگا با ترتیبی که گفته شد (در دوره‌ی مجازی پرانایاما آساناهای پایه و ترتیب آن‌ها برای کسانی‌که تاکنون یوگا نکرده‌اند هم آموزش داده می‌شود) باعث می‌شود که همه‌ی انرژی‌های پراکنده و سرگردان در وجود فیزیکی و ذهنی و روانی، مانند آب‌های هرز و پراکنده‌ی سطح زمین که به یک رود بزرگ راه پیدا می‌کنند، در بدن انسان نیز به رود درون مهره‌ای نخاع فرستاده شود تا یوگی برای یک مرحله‌ی عمیق‌تر آماده شود.
در تمرین‌های تنفسی و تمرکزی، اگر تمرین کافی برای ثابت نشستن وجود نداشته باشد، ذهن تمام مدت درگیر خستگی عضلات پشت، درد و خواب‌رفتگی پاها و به‌طور کلی ناتوانی بدن برای نشستن ثابت خواهد بود. انجام آساناهای اصلی یوگا و مکث کافی در کشش‌ها، سبب باز شدن عضلات و رفع تنش و انقباض‌های عمومی می‌شود. همچنین مکث در حالات انقباضی و قدرتی، مقاومت و نیروی عضلات و مفاصل را بالا می‌برد. معمولا در نشست برای تمرین‌های تنفسی، سه بخش عمده‌ی بدن می‌تواند یاری‌رسان و حمایت‌کننده یا مزاحم و درد آفرین باشد؛ پاها، شکم و عضله‌بندی پشت.
عضلات و مفاصل پاها باید نرم و کار کرده باشد تا در زمان نشستن، خسته و دردناک نشود. عضله‌ی شکم اگر منبسط و عاری از انقباض‌های جسمی باشد، نشستن در وضیعت راحت‌تر و مسلط‌تری را موجب می‌شود. استحکام و نیروی عضله‌بندی پشت و ستون فقرات به منزله‌ی یک دیوار یا ستون محکم می‌تواند نشستن با پشت صاف را در مدت طولانی، حمایت و پشتیبانی نماید. به‌طور کلی انجام چند حرکت اصلی و شاواسانایی کوتاه، یک نشست تمرینی را پرانرژی‌تر، ذهن را هشیارتر و تمرکز و آرامش را بیشتر می‌کند.
نوشته: مسعود مهدوی
اردیبهشت 91