تغذیه‌ی درست، مقالات آموزشی
ریشه‌های ذخیره‌دار
اردیبهشت
خاک باغچه و محیط کشت گیاه همیشه نمناک و عاری از نور خورشید است. در این محیط مرطوب و تاریک قارچ‌هایی وجود دارند که می‌توانند در هرگونه ماده‌ی غذایی رشد کنند و سرانجام آن‌را غیرقابل استفاده و فاسد کنند. ریشه‌های غده‌ای، مانند انواع پیازها و ترب‌ها نیز دارای مواد غذایی و ویتامین و املاح فراوان هستند ولی به‌طور معمول آفت‌های درون خاک هرگز نمی‌توانند مواد مفید و مغذی آن‌را فاسد کنند زیرا وقتی به فیزیولوژی بدن انسان و سایر موجودات و گیاهان نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که قانون تنازع بقا و حفظ جانداران، شباهت‌های زیادی در اعمال فیزیولوژیک جانوران و نباتات ایجاد نموده است. مثلا محیط شبکیه‌ی چشم و مخاط بینی انسان، همیشه در معرض ورود ذرات خارجی و میکرب‌ها می‌باشد، از این رو در طی میلیون‌ها سال تکامل تدریجی، در ترکیب شیمیایی اشک و مخاط بینی تغییراتی به‌وجود آمده تا بافت‌های لطیف و تاثیرپذیر آن ناحیه در مقابل میکرب‌ها و عفونت‌های متداول مصون بماند و این‌جا قانون بقا در ترکیب مایعات این دو عضو حیاتی نمک را به وجود آورده زیرا در محیط شور و نمکی عوامل فساد و تخمیر نمی‌توانند فعالیت کنند.
چغندر قند، لبو و هویج و سیب‌زمینی دارای مقدار زیادی قند و مواد گلوسیدی هستند، همچنین سیر و پیاز و زنجبیل و شلغم و انواع ترب نیز مقادیر فراوانی ویتامین و املاح و مواد حیاتی دیگر را همیشه در خود اندوخته دارند ولی این ریشه‌های مغذی قابل دسترس آفت‌های خاک، هرگز خراب نمی‌شوند و نمی‌گندند و فقط در صورت نارسایی خود گیاه و شرایط نامناسب و استثنایی زمین، آن‌ها دچار بیماری و فساد می‌شوند. همان‌طور که شعور خلقت، در محیط چشم و بینی برای حفظ سلامتی نسوج حساس آن ناحیه، نمک را به‌وجود آورده، در روند دوره‌های تکاملی، ریشه‌های ذخیره‌دار گیاهی نیز یاد گرفته‌اند مقادیر زیادی آنتی بیوتیک طبیعی و پنیسیلین را همیشه در خود داشته باشند، در غیر اینصورت آن‌ها در چنین محیط آماده‌ی رشد قارچ‌های تخمیرکننده‌ی خاک، هرگز دوام نخواهند آورد. این مواد ضد سم، نخست ذخایر خود گیاه را در برابر آفت‌های آن محیط مرطوب، حفظ می‌کند و پیاز آن در چنین شرایط امن و مطمئن، مواد غذایی را از خاک گرفته و هر روز با کمک نور خورشید و هوا در خود می‌پروراند و خاصیت ضد سم آن به مانند حمایت‌گری واقعی سبب حفظ سلامت اندوخته‌های درون آن می‌شود.
در این روزهای آخر پاییز و شروع فصل زمستان، شرایط محیطی برای سرماخوردگی و بیماری‌های دستگاه تنفس و سینوس‌ها از هر نظر آماده است و از طرفی طبیعت دارو و پادزهر این بیماری‌ها را همزمان با شروع فصل از درون خاک برای ما به ارمغان می‌آورد و این‌گونه رایگان در اختیار ما قرار داده و می‌توانیم همه‌روزه آن‌ها را در غذاهای خود بگنجانیم و بدین وسیله‌ی طبیعی و کم‌خرج، خود را در برابر آنفولانزا و آنژین و سایر بیماری‌های موسمی تا حد زیادی مقاوم نگاه داریم.
کسانی‌که در این روزها به‌طور مرتب از ریشه‌های ذخیره‌ای به عنوان غذا استفاده می‌کنند، علاوه بر داشتن مصونیت و سلامت نسبی، بدن گرم و پرحرارتی نیز دارند، زیرا یکی از خواص اصلی ریشه‌های تندمزه، سوزاندن و به‌مصرف رساندن قندها و چربی‌های شناور در خون و سلول‌هاست و آن‌ها پس از سوخته شدن با اکسیژن تنفس تبدیل به گرما و انرژی می‌شوند. در برخی از آن‌ها مانند سیر و پیاز و زنجبیل این مواد به‌طور فراوان و فشرده وجود دارد که حتما در مصرف‌شان باید جانب احتیاط در نظر گرفته شود، چه‌بسا افراط در مصرف آن‌ها سبب سوخته شدن ذخایر مفید چربی و قند خواهد شد.
نوشته: مسعود مهدوی‌پور
آذر 89